Simdi ben bu yaziya neden mi bu basligi koydum? Forrest Gump filminde annesi "life is a box of chocolate, you never know what you'll get" der. Hakikaten o kadar surprizli bir sey mi icinden ne cikacagi belli olmayan?
Simdi bu seytani yiyecek ta nuh-u nebi zamanindan beri var. Aztekler (13.yy) zamaninda "chocolatl" diye aci su anlamina gelen bir icecegi tuketiyorlamis. Kakao cekirdeklerinden elde edilen bu icecek yillar sonra icine vanilya, hindistan cevizi, seker, tarcin gibi cesitli aromatik maddelerin ilavesiyle zamanimizdaki tadi bulmaya baslamis. Ilk sutlu cukulata Daniel Peter tarafindan Vevey'deki bir Isvicreli tarafidan 1876'da yapilmis.
Tropik bolgelerde yetisen kakao agaclarindan elde edilen kakao cekirdekleri, kurutulup, temizlenip, isitilitip, kavrulduktan sonra icindeki aroma ve ozunu ortaya cikaran kucuk parcaciklar haline getirilir. Nibs denilen bu kakao cekirdekleri %53 oraninda kakao yagi icerir. Parcalanip ogutulen ve un haline getirilen taneler, isitilma prosesi esnasinda yag haline gelir.
Cukulata likoru denilen bu yag (iste bu yag cok onemli), aslinda cukulatanin ana yapi tasi. Bu likorun sertlesmesi sonucunda ise aci veya tatlandirilmamis cukulata elde edilir. Simdi buraya kadar cukulata ile kakao tozu ya da bizim tatlilara serptigimiz kisaca kakao dedigimiz seyin yapimi ayni. Kakao yaginin, bu cukulata likorinden ayrilmasi sonucunda kati kisminin
ezilip pudralastirilmasiyla kakao tozu elde ediliyor, elde kalan kati kisim kurutularak icine kakao yagi ilave edilmesiyle de cukulata elde ediliyor. Tabii uretilecek cukulata tipine gore seker, sut ve diger aromalarin da ilavesiyle bizim yedigimiz hale geliyor.
Benim cok severek yedigim beyaz cukulata aslinda cukulata degilmis. Cunku cukulata likorunden degil, sadece kakao yagi, sut ve aroma eklemesiyle yapiliyormus. Sutlu cukulata, aci ya da bitter cukulatada degisen oranlardaki kakako likorune gore bizim damaklarimizdaki lezzet elde ediliyor.
Yilda ne kadar cukulata tukettiginizi hic dusundunuz mu? Ben gunde 100gr'lik bir paketi kis aylarinda rahat yedigimi dusunerek, hele findikliysa ya da tiramisuluysa ya da antep fistikli ya da visne likorlu ya da Lindt'in tum cesitleriyse, bu ayda 3 kg yapar. Korkunc bir rakam. Yillik tuketim 36 kg. Benimkisi bilimsel bir olcum degil elbet ve bu konuda sampiyonlugu
Isvicrelilere birakiyorum. Yilda tam 12 kilo cukulata yiyorlarmis. Bu ayda 1 kilo, gunde 33 gr yapar. Yani gunde bir cokoprens buyuklugunde cukulata yiyorlar ve tercihleri de koyu renkli, bitter cukulataymis. Amerikalilarin tercihleri ise sutlu cukulatadan yana.
- Serin yerde saklanmali ama asla bu yer buzdolabi olmamali. Icindeki yagi daha da katilastirip, oda sicakligina gelince icindeki yag homojen dagilim ozelligini kaybediyor bana gore.
- Ogleden sonra yemek ustune icilen kahvenin yaninda mukemmel bir arkadas. Ya da caniniz sikkin, mutfaga girip bir topak diye agziniza atinca sizi ne kadar mutlu ettigini goruyorsunuz degil mi? Cunku cukulata beyinde endorfin hormonunu salgilayip insanlari mutlu etme ozelligine sahip bir antidepresan. Tabii o bir topak bir bar oluyor, bir bar sonunda bir paket oluyor ama mutlusunuz ya o an icin, gerisi onemli degil.
- Migrenli kisiler kesinlikle uzak durmali cukulatadan. Uyarici etkisinden dolayi migreni tetikleyebilir diyor bilimsel veriler. Acaba ben uzak duramadigim icin mi bu kadar sik basim agriyor? Zaten tarihte afrodizyak ve uyarici etkisinden dolayi zaman zaman yasaklanmis.Bir de diyet yaparken yenmemeli ya da az yenmeli. Diyet cukulatalar da var ama tadi hic ayni degil. Icindeki kalori oranini yazinca yuregim sikisiyor. 100gr'inda tam 560 kalori var. Bunu harcamak icin 1.5 saat kosmak ya da 2.5 saat yurumek lazim.
- Kopeklerin asla cukulata yememesi lazimmis. Icindeki "theobromine" maddesi susuzluk ve kusmaya neden oldugundan ishal ile baslayan durum olumle sonuclanabilirmis.
- Her daim, her yere gidebilecek en uygun bir hediye. Noel ve yilbasi icin hazirlanan Godiva'lar, Neuhaus'lar, Lindt'ler o kadar bastan cikarici ki dukkanlarda mucevher gibi degerli gorunuyor paketlerin icinde.
- Belcika'ya gidip de Leonidas'i bilmeyen yoktur. Godiva'lar her kitada meshur oldu da Leonidas'lar Amerika'ya ne zaman gelir diye sabirla bekliyorum. Bizde lokum usulu kiloyla satilan turden oranin cukulatalarindan. Himmmmm mukemmel bir lezzet, bak agzim sulandi yazarken bile.
Gene sene Koln'e gittigimizde gezdigimiz cukulata muzesi bize bu prosesin ne kadar mesakkatli ve ozen gosterilmesi gerektigini anlatti.
Mutlulugunuz daim, cukulataniz eksik olmasin.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder