Tam da hafta sonu Lorenzo'nun Yagi filmini izlemisken bu roportaji (1. bolum, 2. bolum) okumak icimi okumak gibi geldi. Asagida diyeceklerim bu roportaj uzerine kurulu, henuz bahsedilen kitabi okumadim. Eger o 2 linke bakarsaniz beni sanirim daha iyi anlarsiniz.Newsweek'i yillardir takibederim. Kac sayfa tahmin edin? 75 sayfa, kac sayfasinda reklam var: 41 sayfa. Tabii sonucta ana gelir kaynaklari reklam, itirazim yok. Amma reklamlarin icerigine bakinca ilac reklamlari beni hayrete dusuruyor...
Simdi sayfalarinda bir gezinelim. 5. ve 6. sayfada tam sayfa olmak uzere Lipitor, 2 sayfa sonra Prempro, hem de onlu arkali gene, NYU Medical Center'in eklem hastaliklari icin ilani, agiz antiseptigi Listerine, Bipolar bozukluklar icin Abilify, arada araba, saat, banka reklami sonra gene ilac reklami, Vytorin kolesterol bozuklugu icin, ya da tam sayfa Avodart prostatiniz buyumusse, Pfizer'in Viagra'si, ozel ilanlar bolumunde diabet ve depresyon tanitimi ve son sayfada arka kapakla beraber kolesterol ilaci Crestor. Newsweek medikal bir yayin mi, yoksa haftalik gundem dergisi mi? Yoksa Newsweek'in aboneleri hep saglik sorunlari olan kisiler mi, dusunduruyor.
TV'deki reklamlar da ayni. Herhangi bir urun satar gibi, ne bileyim kagit havlu, deterjan, araba, cep telefonu, istahla yenen dondurma konsepti gibi, Lunesta alin uyku sorunlariniz gecsin, Claritin alin allerji semptomlariniz hafiflesin. Tabii Medicine Advirtisement Board'un (MAD ) koydugu kurallar geregi, alttaki minik yazilarda, doktor recetesiyle satilir, yan etkileri de vardir diye yazilmasi ihmal edilmeden.
Bilgiye erisimin sinirsiz oldugu ve bilincli insanlarin kendi hastaliklari hakkinda herseyi ogrenebildigi, kullanacaklari ilaclari, piyasada olan akranlariyla karsilastirabildikleri bir ortamda, bir itirazim reklamlarda o ilacla beraber hastaligin da ayni zamanda pazarlanmaya calisilmasi. Silah, tutun ve uyusturucu disinda hersey serbest mi olmali reklam dunyasinda - zaten serbest de, kendi kendime sorguluyorum beni etkileme mekanizmalarini. Diger bir problem de piyasaya yeni cikmis ilaclari, mucize bir cozum gibi gosteren pazarlama taktikleri.
Evvelki seneki Merck ilac sirketinin romatizma ilaci Vioxx yuzunden basina gelenleri hatirlayin. Isteyene birkac makale bu linkte. Milliyet'ten Meral Tamer yazmisti o zamanlar, yazisi hala duruyor arsivde. Kisaca hatirlatmak gerekirse, Vioxx'in kalp krizi ve felc riskini arttirdigi yondeki arastirmalar neticesinde ilac piyasadan geri cekilmisti.
FDA'in ilac onaylarini hangi asamalardan sonra verdiklerini henuz bilmiyorum ancak kurumdaki komisyonerlerin ilac sirketlerinden maas aldiklari ve politik cekismeler yasadiklari medyaya yansiyanlar. Gecen sene FDA'in kadin komisyonu baskani Susan Wood'un, Plan B isimli dogum kontrolu ilacinin kurumdan bir turlu onay alamamasi sonucu istifa ettigi uzun sure tartisilmisti.
Iste bu kitabi mutlaka okumali, hemen listeme aldim. Turkcesi de varmis, zaten roportajin basinda acilis kitabin tanitimiyla yapiliyor. Hatta bir de Lorenzo'nun yagini seyredin mumkunse. Ogretici, goz acan cok nokta var saglik sektorune iliskin.
4 yorum:
Sağlık sektörünün çirkin yüzü .
Bu yüzden insanlar , reklamları izledikten sonra , eczaneye ilaç almaya koşuyo .
Eczacı da para kazanacak ya , onun için reçetenin bi anlamı yok ; biraz da doktorluk yapmaya hevesli tipler de var ; al sana hatalar zinciri .
Acile o tür hasta çok gelir .
Eczacıdan almış ilacı gelmiş .
"Doktor bey , bu ilaç bana iyi gelmedi "
"Kim verdi ?"
"Eczaneden aldım "
aids ilaci kesfeden bir ilac firmasinin gonullu aids-lli denekler iyilesmeye baslayinca, kari azalacagi icin deneklerini oldurmesini anlatan bir film vardi. firma patronunun oglu da deneklerden biriydi (ailesin hasta oldugundan haberi yoktu), cinayetler ancak oyle cozulebiliyordu.
adini hatirlayamadim.
ilac sektoru olmazsa olmaz bir sey,
fakat muthis rant nedeniyle kimileri icin sadece istah kabartici bir sektor.
ulkemiz her mafya gibi, ilac mafyasinin da cenneti.
hepsi bastaci.
ilac firmalarinin doktorlarin evini dosemesi, cocuklarini us-te avrupa-da okutmasi gayet siradan.
bir tanidik doktor, bir ilacin ise yarayacagini dusunup recetelerine yazmaya basliyor.
bir sure sonra evinin kapisi caliniyor, bir adam kabarik bir zarf teslim ediyor.
noluyoruz falan derken,
zarfi aciyor icinde bir kac bin usd nakit.
ne bu diye sorunca, getiren, ilac firmasindan geldigini, bunun yazdigini ilaclarin komisyonu oldugunu soyluyor.
almamdi, alirsindi.
tanidik boyle bir niyetle ilac yazmadigini, sadece ise yarayacagini dusundugu icin yazdigini, almak istemedigini, falan soylese de,
adam parayi birakip gidiyor.
pazarliklarina da cok sahit oldum.
bana su bu lazim. olur doktorum.
o biraz fazla degil mi doktorum, peki doktorum.
Sevgili arkadaşım ,
Satılık doktorlar da var , haklısın.
Ama unutma bugün bi doktor maaşı 1000 ytl'nin biraz üzerinde .
Peki , bi eczanenin , ortalama bi eczanenin , kazancının ne olduğunu biliyomusun ?
Adamlar sadece diplomalarını 5000 ytl'ye kiralıyolar .
Eczaneye uğradıkları yok . Bu da en dandik eczane .
İyi para kazanan zaten kendi eczanesini açıyo .
İlaç firmaları , eczanelere ekstra ilaç da veriyo .
Yani 100 ilaç alıyosa , 100 ilaç da bedava .
Bazı firmalar bunu yapıyo , yapmayanlar da var .
Bazen de eczacı , doktor ve ilaç şirketi arasında dolap dönüyo .
Sonuçta şuna gelmek istiyorum ;
eğer devlet doktoruna adam gibi para verirse , o bahsettiğin şeylerin hiçbiri olmaz .
Tabii , paraya doymayan doktorlar da var , her meslek de olduğu gibi !
Onlara da benden daha fazla kızıyo olamazsın .
iste bu sebeplerle yazdim ya Timurcum bu yaziyi. Amerika TR ile karsilastirilamayacak olcude ilac, hastalik, hastane reklami ile dolu. ama TR'deki gibi eczaneden receteli ilac alimi olmuyor illa doktor yazacak. o yuzden zaten sayiyla verirler ilaci.
orada ya da burada sonucta iliskiler agi oyle bir kurulmus ki hersey organize bir sekilde isliyor. tek farki burada kitabina gore yapiyorlar fiyasko olana kadar buzdaginin altinda hersey. TR'de ise biraz daha bulanik ama her yerde kokular yukseliyor nitekim.
FB
Yorum Gönder