7 Ağustos 2006 Pazartesi

Walmart

Sene 97, gunlerden 1 haziran pazar. Georgia eyaletinin kucuk bir kasabasina gelmisim 2 bavulum ile. Beni karsilayan adam, sana yiyecek alisverisi yapalim diyor gun icinde hallettigimiz tum ivir zivir islerden sonra. Telefon hattini baglayacak makina, buzdolabina biraz yiyecek, icecek, utu, sac kurutma makinasi gibi minik ev aletleri bakiyorum. Walmart'la ilk tanisikligim iste boyle sicak, nemli, bogucu bir gunde olmustu. Devasa kocaman bir alisveris magazasi. Sonraki gunlerde kucuk alisveris icin nerdeyse tek mekandi, zira aranilan herseyin bulundugu, fiyatlarin uygunlugu, eve yakinligi, malin geri iadesinin sorgusuz sualsiz yapildigi "Always Low Prices. Always" sloganiyla butunlesen dev parekende satis magazasi. Buyuk alisveris icin Atlanta'da Buckhead'e, Lenox Mall'a giderdik. Es'cigim okuyorsan hatirlarsin "shop till drop" diye dilimiz 5 karis disarda nasil helak oldugumuzu :)

Simdi NY'da isyerimin oldugu sehre de geldi. Oncesinde Sears vardi, uzun sure bos kaldi onun yeri ve yaklasik 1.5 yil suren restorasyon calismasindan sonra, 6 ay oncesinden WALMART tabelasini asip etrafin ilgisini cekip, son 1 ay boyunca acilmamis magazaya akin eden tonlarca ziyaretci ile -ne trafik kaldi, ne yolda yuruyecek kaldirim ne de park edecek bos alan bu arada- 19 temmuzda GRAND OPENING yapildi. Bugun saydim, benim is yerimden cikip Walmart'a girmem 110 adim. Ortak park alanini kullaniyoruz, mekan olarak sehrin tam gobeginde. Zaten bu yuzden once sehir belediyesinden itiraz geldi, board'da onaylanmasi zaman aldi kucuk isletmeleri etkiler vs. denilerekten. Bu bolgede yasayan herkes icin sasirtici olan, Walmart gibi dunyanin en buyuk retail business'i olan bir yerin sehrin icine gelmesi. Karsisinda Target, 500 metre capindaki bolgede 2 buyuk alisveris mall'u ve saginda solunda Trump'in apartmanlari ile hem tuketici hem uretici icin tam bir cennet tabii Walmart'in buraya gelmesi. Fortune 2006 listesinde Exxon Mobile'den sonra 2. sirada . 315milyar$'lik satis hacmi ile TR'nin GDP'sine yakin bir miktar oldugunu soylersem buyuklugunu, anlatabilir miyim bilmem?

Tabii bu fiyatlari ve satisi nasil yakaliyor iste onun icin su filmi seyretmelisiniz: Dusuk fiyatlarin yuksek maliyeti. Bir defa ucuz is gucu calistiriyor. Calisanlarina sigorta yapmakta, saglik primlerini odemekte inanilmaz sartlar suruyor. Ornegin calisanlar 6 ay sonra saglik sigortasina, o da sonraki 6 ay boyunca yarisini kendileri odemek sartiyla kavusuyorlar. Birara burada illegal eleman calistirmakla da suclanmislardi . Cin'de calisanlarin gunluk kazanci sadece 3$.

Bu arada ilginc olan Amerika'daki Walmart'lar karina kar katarken, Almanya'daki Walmart'lar kapaniyormus, daha dogrusu el degistirip Metro grubuna satiliyormus. Kucuk isletmecileri kaale almayan Walmart, bunlar karsisinda pazar payini kaptirip, yanlis yonetim teknikleri yuzunden Almanya'ya bye bye diyor.

Simdilik buraya ragbet cok. Ucuz fiyatlari ve urun cesitliligi ile bir kisim tuketicinin gonlunu celerken, agresif teknikleri yuzunden nefret de topluyor ayni zamanda. Ben ise sehir icinde buyuk perakendecilere olan karsitligimdan dolayi mutsuzum.

2 yorum:

Berceste dedi ki...

CSR ile ilgili gelen elestirilere, emeklileri somurerek nasil calistirdigina, kacak isci calistirdigina falan biraz daha bir bakin derim ! Uretim yaptirdigi fabrikalari da gormustum de ! Alehine duzenlenen kampanyalardan anlasiliyor hersey zaten. Diger taraftan pazarlama stratejileri okullarda ders olarak okutuluyor bildigim kadari ile. Almanya'da basarisiz olmasinin altinda tutuculugun da yattigina eminim. Euro Disney'de yasananlar gibi... Sevgiler

Adsız dedi ki...

Sevgili Berceste, benim izledigim film de yeterince fikir veriyordu Walmart hakkinda. Dedigin gibi internet aleyte forumlarla dolu ama uyguladigi teknikler tuketiciyi cezbediyor gene de. Ucuz alisveris yapmak isteyen herkes de solugu orada aliyor.
2 sayi onceki ekonomistte vardi neden geri gelecegi. Bastaki yonetici, altindaki elemanlarin ingilizce konusmasini istiyormus mesela. Ya da Kaufmann, Liebman gibi kucuk olcekteki perakendecileri fazlasiyla azimsamislar. Sonucta biraz da kultur isi o ulkede tutunmak ya da geri cekilmek.
Figen